Wim en Vriend, dat zwaaien ging ook wel zonder staaldraad, maar dat waren de zeer ervaren kapteins die dat konden. Een enkeling deed het ook wel "op de spijker", dus anker uit en zwaaien maar. Het was allemaal erg nauwkeurig varen met kleine klapjes op de schroef, wat bij een direct omkeerbare diesel makkelijker was dan gedacht, want dat ging dan "gewoon" op een beetje lucht. De manoeuvre was overigens veel minder bijzonder dan jullie veronderstellen, want op de oudere (stoom-)schepen ging dat ook zo, waar er ook maar van dat soort schepen rondvoeren.
Inderdaad, met de mogelijkheden van tegenwoordig sta je daar misschien van te kijken, maar het was bij alle zijladingveren heel gewoon en ik heb dat uitgebreid meegemaakt. Dagelijkse praktijk en meer dan eens per dag. Alles went, ook zonder boegschroeven.
Het gebruik van staaldraad valt te verklaren. In de tijd dat de 'Friesland' en dergelijke werd gebouwd, was nylon nog een puur luxe-artikel en manilla de standaard. Als er in die tijd iets in de scheepvaart "sterk" moest zijn, dan maakte je dat voor alle zekerheid nog een beetje en liefst een heleboel sterker, dan was je zeker dat de zaak niet naar de bliksem ging bij de eerste de beste gelegenheid. Zwaaien op een tros betekent altijd dat je hem achter iets scherps langs kan halen -althans die kans loop je- en dus breekt of slijt de zaak snel door o.a. "schavielen". Het was niet voor niets dat geborgen schepen meestal over het achterschip werden gesleept: minder scherpe delen.
Een staaldraad was gewoon sterker en betrouwbaarder en dus koos je daarvoor, ook al zouden we dat nu niet meer nodig vinden.
Het breken van een staaldraad is trouwens altijd gevaarlijk, kade ontruimd of niet. Als zo'n ding breekt, dan staat er doorgaans behoorlijk wat kracht op en de tampen hebben dan de neiging tientallen meters weg te springen. het gaat nooit in een mooie breuk, maar altijd in tientallen stukken en stukjes. Ik spreek uit ervaring. Dat er dan niemand zo'n messcherp stuk tamp voor z'n duvel krijgt is meer geluk dan wijsheid. Als zo'n stuk vliegend staal verkeerd terecht kwam, had je alle geluk van de wereld als je niet werd geraakt. Wijs geworden in de praktijk zorgde je er wel voor dat je nooit in het verlengde van zo'n staaldraad stond. Er zijn wel doden mee gevallen, vrees ik (niet op TS).
