Schepen van Doeksen > Doeksen slepers

Slepers WO II

(1/5) > >>

willem boot:
Iedereen,

Onder andere in de vlootlijst van Schepen Schelpen Schuitengat is een aantal gegevens opgenomen van beschietingen van Doeksen-sleepboten gedurende WOII. Deze gegevens zijn verstrekt door de Rederij op basis van onderzoek van particuliere liefhebbers. Gecontroleerd blijkt hiervan niet veel te kloppen, zo is de tweede (oorlogs-) Holland niet door vliegtuigen getorpedeerd, maar botweg oip een mijn gelopen. Volgens informatie van de Rederij zou er iemand rondlopen die dit soort gegevens bij het Imperial War Museum in Londen vandaan heeft gehaald. Dat museum heeft in elk geval contacten binnen het War Department dat de beschikking heeft over door geallieerde vliegtuigen tijdens de acties genomen foto's (een "hit" moest immers ook kunnen worden bevestigd....). Elke geverifieerde hit is gedocumenteerd aan de hand van foto's, te localiseren op basis van lengte- en breedtegraad. Toen ik enkele jaren geleden trachtte, hiervan bevestiging te verkrijgen vanuit het Imperial War Museum, kreeg ik volstrekt nul op het rekest, zodat elke bewering die over dit onderwerp is gemaakt, nu feitelijk in de lucht hangt als volstrekt onbewezen. De gegevens omtrent de 'Cycloop', 'Noordsvaarder', 'Holland' (2, 1941), kloppen in elk geval niet.

Wie weet meer?????

Gijsha:
Volgens het boek "Zeeslepers onder de driekleur 1945-1980" van Drs. C. de Haas zou de Cycloop op 29 april 1943 door een Britse MTB op de Noordzee zijn getorpedeerd en gezonken.

Groet,
Gijs Hesselink

Gijsha:
Volgens hetzelfde boek was de Noordsvaarder (1) van december 1939 tot mei 1940 als "B.V. 1" bij de Kon. Marine, 11 mei van Den Helder naar Vlissingen, 17 mei 1940 naar Engeland. 1940-1947 hulp-mijnenveger, 9 october 1947 terug in Nederland. Maart 1957 gesloopt.

willem boot:
Maar even voorzichtig met de gegevens uit De Haas' boek, daar staat nog wel eens wat in waar hij misschien niet zuiver was geïnformeerd.
Feit is, dat divers onderzoek betreffende de verloren gegane slepers van Doeksen en die schepen, die verder de oorlog hebben overleefd, niet zuiver en voldoende is verricht.
1) De gegevens die het British War Museum verstrekt, zijn afkomstig uit logboeken/flight reports van geallieerde luchteskaders. Het wil nogal eens bekend zijn, dat die jongens niet altijd zuiver wisten waar ze zaten. Bovendien is gebleken, dat het BWM de gewoonte heeft niks te doen als je ze concrete vragen stelt.
Definities van Britse jachtvliegtuigen waren gebaseerd op optische waarneming van de piloten, die geen donder wisten wat voor scheepstypen ze in het vizier hadden. De zuiverheid van de gegevens die het BWM pretendeert, kan ter discussie worden gesteld.
2) Betreffende de verloren gegane Cycloop bijvoorbeeld zijn verschillende posities opgegeven, een benoorden/bewesten Den Helder, terwijl de L en B-gegevens wijzen op een positie bezuidwesten Noorwegen. Ra-ra?
3) De "bureaucratisch exacte" administratie van de Duitse Wehrmacht of Kriegsmarine blijkt heel wat minder zuiver dan algemeen wordt aangenomen. Bekend is uit de archieven van de Rederij, dat zowel de eerste als de tweede Holland door de Kriegsmarine zouden zijn "gevorderd". Blijkens de archieven van de Kriegsmarine en van de Rederij zit dat toch echt wat genuanceerder in elkaar. De gepubliceerde gegevens van het Bergungsschiffeverband en dergelijke blijken nauwelijks staande gehouden te kunnen worden. Zo bezit het Bundesarchiv in Frankfurt systeemkaarten van de Kriegsmarine die de gegevens van de "gevorderde" buitenlandse schepen hebben geregistreerd. Mooi is dan, dat je wel een klein dossier + kaart vindt van de tweede Holland, maar niet van de eerste. Het Bundesarchiv kent de eerste Holland eenvoudig niet, terwijl we uit het Rederijarchief tamelijk veel details kennen.

Feit is, dat figuren als De Haas en andere "schrijvers/historici" zich baseren op gegevens die ze uit andere literatuur of overleveringen hebben verkregen (ik zeg niet: "overgeschreven hebben"). Helaas zijn er meer boeken over de Nederlandse sleepvaart die allerlei gegevens als vaststaand presenteren, terwijl die schrijvers nooit werkelijk "met hun poten in de bagger" hebben gestaan, kortom, zelf originele archieven kritisch hebben bestudeerd. Dat is heel jammer, want dat leidt tot onzinnige beweringen die men zelf niet kan beoordelen of op juistheid kan checken.

Zo zijn wij ook geconfronteerd met heerlijke verhalen over manhaftige bergingen van de Rederij, die enorm geromatiseerde verhalen bevatten, gebaseerd op het brein van de schrijver en niet op de originele bronnen. De ergste voorbeelden daarvan zijn de verhalen van Van den Burg en anderen, die vette literatuur hebben verspreid zonder ooit zich te hebben gerealiseerd waar het nu werkelijk over ging.
Ik heb daarover al jaren geleden zeer concreet en duidelijk gesproken met de generatie van de Doeksens die voor de laatste bergingsperiode de verantwoordelijkheid droegen, overigens ook met de directe en laatste nazaat van Zur Mühlen. Daar komt dan uit, dat die mensen zich mateloos hebben geëregerd aan de geromantiseerde verhalen die over de berging zijn gepubliceerd "omdat het werk niet anders was dan onze broodwinning". De Haas en als eerste Jan de Hartog ("Hollands Glorie") hebben dat niet begrepen.
Een sprekend voorbeeld daarvan is het verhaal dat is opgesteld om de afbrenging van de Virgo, dat alom wordt verteld als een bijzondere prestatie, terwijl de berging op zich uiteindelijk aan de Rederij meer heeft gekost dan opgebracht. Daarmee was die berging wellicht technisch een huzarenstukje, maar wel een, die was gebaseerd op vooroorlogse technieken die na-oorlogs niet meer verantwoord waren.

Samengevat: ik kan niet genoeg waarschuwen voor boekjes als die van De Haas en zijn volgers. De inhoud heeft weinig te maken met de visie van de Rederij zelf en dat moet voldoende wantrouwen wekken om voorzichtig te zijn met wat er her en der is geschreven.
Wellicht zal ik in een der komende jaren de bergingsgeschiedenis van de Rederij nog publiceren, maar dan wel gebaseerd op de Rederijarchieven zelf. Die gegevens zullen dan wel zijn gecheckt aan de hand van de logboeken van het Lichtschip Terschellingerbank bijvoorbeeld.

Dat geeft dan wel een beeld van broodwinning, zonder geromantiseerde stoere-jongens-verhalen.

Gijsha:
In z'n algemeenheid zul je gelijk hebben, voorzichtigheid is geboden. Dat betekent niet, dat De Haas het per definitie bij het verkeerde eind heeft. Hij noemt in z'n boek de geraadpleegde literatuur en andere bronnen.
De Cycloop zou niet door een Brits vliegtuig, maar door een motortorpedoboot tot zinken zijn gebracht."Benoorden en bewesten Den Helder" zijn vage begrippen, de vraag is "en hoe ver dan wel".

Navigatie

[0] Berichtenindex

[#] Volgende pagina